Moliyaviy hisobotning xalqaro standartlariga o‘tgan tashkilotlar moliyaviy hisobotlarini qaysi normativ-huquqiy hujjatlar asosida tayyorlanadi?
2024-03-26 16:30:00 / Vazirlik yangiliklari
Shuningdek, ushbu qarorga ko’ra, moliyaviy hisobotlarini ixtiyoriy ravishda MHXSga muvofiq tayyorlaydigan tadbirkorlik subyektlari buxgalteriya hisobining milliy standartlari bo‘yicha moliyaviy hisobotlar taqdim etishdan ozod etildi.
MHXSga o‘tgan tashkilotlar buxgalteriya hisobini MHXS asosida yuritishda va moliyaviy hisobotlarini tayyorlashda “Oʻzbekiston Respublikasi hududida qoʻllash uchun tan olingan moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari va unga tushuntirishlar matni”dan (09.12.2022-yil, r/r. 3400) foydalanadilar. Mazkur normativ-huquqiy hujjatda MHXS davlat tiliga tarjima qilingan bo‘lib, u moliyaviy hisobotning konseptual asosi (Conceptual Framework for Financial Reporting), o’n oltita moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari (IFRS), yigirma beshta buxgalteriya hisobining xalqaro standartlari (IAS), o‘n beshta moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari sharhlar qo’mitasining sharhlari (IFRIC Interpretations) hamda beshta Sharhlar bo‘yicha doimiy qo‘mitaning shahrlaridan (SIC Interpretations) iborat.
Bunda moliyaviy hisobotning konseptual asosi moliyaviy standartlarini ishlab chiqish bo‘yicha yo‘l-yo‘riq ko‘rsatish, moliyaviy hisobot sifatini oshirish, izchillik va taqqoslanuvchanlikni ta’minlash, qarorlar qabul qilishda ko‘maklashish, yuzaga kelayotgan muammolarni hal qilishda foydalaniladi. Shuningdek, ushbu konseptual asos mavjud standardlar amal qilmaydigan holatlarda qo’llaniladi.
Moliyaviy hisobotning va buxgalteriya hisobining xalqaro standartlari moliyaviy operatsiyalarni tan olish, o'lchash, taqdim etish va moliyaviy hisobotlarda oshkor qilish bo'yicha ko'rsatmalar va tamoyillardan tashkil topgan bo‘lib, korxonalar tan olinayotgan operatsiyaning turi, shakli va mohiyatidan kelib chiqib, tegishli MHXS yoki BHXSni qo’llagan holda buxgalteriya hisobida aks ettiriladi. Mazkur standardlar turli tashkilotlar va yurisdiktsiyalarda moliyaviy hisobotning izchilligi, taqqoslanuvchanligi va shaffofligini ta'minlaydi.
MHXS sharhlar qo’mitasining sharhlari (IFRIC Interpretations) va Sharhlar bo‘yicha doimiy qo‘mitaning shahrlari (SIC Interpretations) buxgalteriya hisobining aniq masalalari yoki standartlarda aniq ko'rsatilmagan operatsiyalarga MHXSni qanday qo'llash bo'yicha ko'rsatmalardan iborat. Ular buxgalteriya hisobi masalalari bo'yicha tushuntirishlar va amaliy qo'llanmalarni taqdim etadi, hamda tadbirkorlik sub'ektlariga noaniqliklardan o'tishda va moliyaviy hisobotlarining izchillikni ta’minlashda yordam beradi.